Samkeppni við Kína skapar vanda fyrir fatageirann í Bangladess

Kínverskar netverslanir á borð við Shein hafa notið sívaxandi vinsælda á Íslandi og víða um heim, þökk sé lágu verði og hraðri dreifingu nýrra tískulína. Þessi þróun hefur áhrif á fatageirann í Bangladess, sem keppir við þessar sömu verslanir um athygli neytenda og stórkaupenda á alþjóðamarkaði. Netverslanir á borð við Shein nýta tæknivæddan framleiðsluferil og beinan aðgang að hráefni til að bjóða samkeppnishæfari verð. Þetta eykur pressuna á framleiðendur í Bangladess, sem glíma nú þegar við innri áskoranir á borð við háan rekstrarkostnað og minnkandi eftirspurn frá hefðbundnum markaðsríkjum eins og Evrópu og Bandaríkjunum.

Helstu ástæður fyrir þessari stöðu eru bæði alþjóðlegar og innlendar. Gengi gjaldmiðilsins gagnvart Bandaríkjadollar hefur lækkað, sem hækkar kostnað við innflutning hráefna. Háir vextir og rafmagnstruflanir hafa einnig haft neikvæð áhrif á framleiðslu. Auk þess hafa gasbirgðakreppa og hækkandi gjöld aukið fjárhagslegt álag á framleiðendur.

Á alþjóðavettvangi hefur eftirspurn frá helstu mörkuðum dregist saman, með 3% samdrætti í útflutningspöntunum á síðasta ári. Kaupendur í Evrópusambandinu hafa lækkað verð á fatnaði frá Bangladess um 5%, á meðan bandarískir kaupendur hafa lækkað þau um 8%. Þessar verðlækkanir, ásamt minni eftirspurn, hafa gert verksmiðjueigendum erfitt fyrir að standa undir kostnaði.

Þrátt fyrir þessar áskoranir náði útflutningur fataiðnaðarins í Bangladess 38,48 milljörðum Bandaríkjadala árið 2024, þar af nam útflutningur prjónavara 20,52 milljörðum og vefnaðarvöru 17,95 milljörðum. Sérfræðingar vara þó við að þessi tölfræði feli í sér alvarlega fjárhagslega spennu hjá framleiðendum, þar sem margar verksmiðjur hafa þurft að taka á sig tap til að viðhalda útflutningsmagni, sem er ekki sjálfbært til lengri tíma.

Til að endurvekja geirann kalla leiðtogar iðnaðarins og hagsmunaaðilar eftir alhliða stuðningsaðgerðum, þar á meðal ríkisstyrkjum, lækkun vaxta á bankalánum og fjárfestingum í öðrum orkugjöfum. 

Heimild m.a.: https://www.asianews.it/news-en/Garment-industry-in-crisis-with-half-a-million-jobs-lost-in-2024-62329.html