Þriðjudagur, 7.1.2025
Hagkvæmari og öruggari framtíð í útvarpssendingum
Ríkisútvarpið (RÚV) hefur nú þegar hætt langbylgjusendingum og treystir á FM-kerfið fyrir öryggisútsendingar. Fyrir þá sem búa á afskekktum svæðum hefur RÚV jafnframt mælt með lausnum eins og Starlink, sem byggir á gervihnattatengingu. Þó þessar ákvarðanir virðist byggðar á sparnaði og uppfærslu á eldri kerfum, ætti að kanna betur stafrænar útvarpslausnir eins og Digital Radio Mondiale (DRM), sem bjóða upp á bæði hagkvæmni og meiri áreiðanleika. Með DRM er einnig hægt að senda sérstök neyðarboð, eitthvað sem FM og gervihnattalausnir geta ekki veitt með sama öryggi. Með færri sendum, minni viðhaldsþörf og minni orkunotkun gæti RÚV sparað stórfé árlega.
FM-dreifikerfið samanstendur af yfir 230 sendum um land allt, sem tryggir góða þjónustu í þéttbýli. En í dreifbýli og á afskekktum svæðum er oft erfitt að tryggja viðunandi móttöku. Þetta ásamt fjölda FM sendanna kallar á mikið eftirlit, viðhaldsvinnu og mikla orkunotkun með tilheyrandi rekstrarkostnaði. Þrátt fyrir þessa viðleitni eru svæði þar sem FM næst ekki.
RÚV hefur vísað til Starlink sem valkosts fyrir þá sem ekki ná FM merkinu. Starlink, sem er gervihnattanettenging, krefst dýrs búnaðar og áskriftar. Lausnin er háð stöðugu rafmagni, sem getur brugðist í neyðartilvikum eins og óveðrum eða rafmagnsleysi. Þetta skapar aukinn kostnað fyrir notendur og dregur úr aðgengi fyrir þá sem þurfa hugsanlega mest á þjónustunni að halda.
Með DRM30 sem byggir á stafrænni dreifingu á langbylgju eða miðbylgju væri hægt að reka útvarpsdreifingu með 24 sendum, sem næði til alls landsins. Þetta myndi leiða til mikils sparnaðar í viðhaldi og orkunotkun. Auk þess gætu þéttbýlissvæði notið góðs af DRM sendingu á hærri tíðni, svokölluðu DRM+ sem býður upp á betri hljóðgæði og þjónustu.
DRM er ekki háð nettengingu eða áskriftarþjónustu. Í stað þess er það sjálfbært kerfi sem getur tryggt útvarpsdreifingu óháð truflunum á netsambandi. Innbyggt neyðarviðvörunarkerfi DRM (EWF) tryggir að útvarpstæki taki sjálfkrafa á móti neyðarboðskap, jafnvel þótt á þeim sé slökkt eða stillt á aðra rás. Slík viðvörun getur innihaldið hljóð, texta og jafnvel myndrænar leiðbeiningar.
DRM-útvarpstæki eru fáanleg á hagkvæmu verði, t.d. á AliExpress. Það þarf ekki áskrift, og notendur geta einfaldlega keypt tækið einu sinni eins og hefðbundin útvarpstæki. DRM-tæki fyrir bíla eru einnig fáanleg. Indverski bílamarkaðurinn hefur t.d. innleitt stafrænt útvarp á tiltölulega skömmum tíma, með yfir 6 milljónir nýrra bíla búna DRM stafrænum útvarpsmóttakara í lok síðasta árs. Þetta væri að líkindum hægt að framkvæma hérlendis með góðum undirbúningi.
DRM er framtíðin í útvarpsdreifingu fyrir Ísland. Með hagkvæmni, sjálfbærni og innbyggðu neyðarviðvörunarkerfi bætir það öryggi og þjónustu RÚV við landsmenn. Þó FM/Starlink sé áhugaverð lausn, hentar hún ekki vegna kostnaðar, viðhaldsþarfar og óáreiðanleika í neyðartilvikum.
Til að tryggja farsæla yfirfærslu ætti RÚV að innleiða DRM með upplýsingaherferð, stuðningi við notendur og samhliða útsendingum í einhver ár til að aðlaga almenning að breytingunni. Með þessari nálgun myndi RÚV ekki aðeins spara peninga heldur einnig styrkja hlutverk sitt sem almannavarnamiðill fyrir íslenska þjóð.
Erindi sent inn á Samráðsgátt: https://island.is/samradsgatt/mal/3886
Meginflokkur: Stjórnmál og samfélag | Aukaflokkar: Ríkisútvarpið, Útvarp | Facebook
Athugasemdir
Þessi tillaga er númer 2322 í tillögulistanum fyrir mál nr. S-1/2025
Ragnar Geir Brynjólfsson, 8.1.2025 kl. 08:03
DRM útvarpskerfið í nokkrum löndum: Aðlögun og þróun
Digital Radio Mondiale (DRM) hefur verið tekið í notkun eða prófað í fjölda landa víða um heim, með áherslu á bæði hljóðgæði og orkunýtingu. Þrátt fyrir að staðallinn hafi ekki náð almennri útbreiðslu eins og DAB/DAB+ í Evrópu, hefur hann reynst vel í ákveðnum tilgangi, einkum þar sem langtímarekstur og sveigjanleiki eru mikilvægir.
Indverjar eru fremstir í notkun á DRM. All India Radio (AIR) hefur innleitt DRM á miðbylgju og langbylgju með yfir 35 sendum sem ná til 600 milljóna manna. Þar hafa meira en 6 milljónir nýrra bíla verið seldir með DRM-móttakara, og kerfið býður upp á eiginleika eins og neyðarviðvaranir (EWF) og aukið rásarúrval.
Brasilía hefur prófað DRM fyrir FM-tíðnisvið. Prófanir hafa sýnt fram á mikla möguleika staðalsins til að ná til afskekktra svæða með minni kostnaði en DAB.
Rússland hefur einnig prófað DRM, sérstaklega fyrir útvarpsútsendingar á langdrægum tíðnum, þar sem þessir eiginleikar henta stórum landsvæðum með dreifða byggð.
Pakistan, Bangladess og Indónesía eru meðal ríkja þar sem DRM hefur verið prófað með góðum árangri. Þessi lönd sjá DRM sem hagkvæman kost til að bæta dreifingu útvarpsþjónustu án þess að þurfa dýra viðbótarinnviði.
Evrópa hefur verið meira hallandi undir DAB/DAB+. Tilraunir verið gerðar með DRM í löndum eins og Ástralíu, Danmörku, Tékklandi og Bretlandi. Í þessum löndum hefur DRM verið notað í takmörkuðum mæli á langbylgju og miðbylgju, aðallega til prófana eða í sérstökum tilgangi.
Afríka og Mið-Austurlönd hafa einnig sýnt áhuga á DRM vegna möguleika þess á að bæta aðgengi að upplýsingum og menntun í fátækari og dreifðari samfélögum.
DRM er sérstaklega hentugt fyrir lönd sem ná yfir stór svæði eða þau sem þurfa á hagkvæmum staðli að halda. Neyðarviðvörunarkerfið (EWF) og möguleikinn á að sameina FM og AM tíðnir í einum staðli gera það aðlaðandi. Hins vegar vantar ennþá útbreiddan stuðning við viðtæki í mörgum löndum, sem hefur hamlað frekari útbreiðslu.
DRM hefur náð fótfestu í löndum með sérstakar þarfir, en þróun þess er háð pólitískum og markaðstengdum ákvörðunum. Með aukinni þróun á viðtækjum og skilningi á hagkvæmni DRM gæti staðallinn orðið mikilvægari á alþjóðlegum útvarpsmarkaði.
Ragnar Geir Brynjólfsson, 9.1.2025 kl. 06:36
Innleiðing DRM á Indlandi
Stjórn Indlands ákvað að innleiða DRM til að bæta útbreiðslu og hljóðgæði landsútvarpsins. Með yfir 35 DRM-sendum sem ná til yfir 600 milljónir manna hefur Indland eitt stærsta DRM-kerfi í heiminum. AIR hefur skipt út gömlum AM-sendum fyrir DRM-senda, sem hafa reynst mun orkunýtnari og bjóða upp á miklu betri hljóðgæði, auk þess sem hægt er að senda nokkrar rásir á sama tíðnibilinu.
Með DRM hafa hljóðgæði AM-útvarpsins í Indlandi batnað verulega og nálgast nú FM-gæði. Einn sendir getur flutt allt að þrjár rásir á sama tíðnibili, sem hefur gert AIR kleift að bjóða fjölbreyttara efni með minni kostnaði. Neyðarviðvörunarkerfið hefur verið nýtt í takmörkuðum mæli í ákveðnum svæðum. Það hefur reynst vel fyrir náttúruhamfarir eins og flóð og fellibylji, en möguleikar þess eru enn ekki fullnýttir.
Aðgengi að DRM-móttökutækjum hefur verið lykilatriði. Indversk yfirvöld hafa hvatt bílaframleiðendur til að innleiða DRM í nýja bíla. Nú eru yfir 6 milljónir bíla í Indlandi með DRM móttakara. Fyrirtæki hafa einnig þróað hagkvæm heimilistæki með DRM-móttökurum, þó dreifing þeirra taki tíma.
Margir hlustendur eiga enn erfitt með að nálgast DRM-viðtæki vegna kostnaðar eða skorts á dreifingu. Stjórnvöld hafa stutt við markaðinn með hvötum og samstarfi við framleiðendur. Skortur á fræðslu og markaðssetningu hefur verið áskorun, og margir eru ómeðvitaðir um kosti DRM.
Bændur og aðrir á afskekktum svæðum hafa lýst ánægju með aukið rásarúrval og skýrara hljóð. Áður náðu þeir oft aðeins veikburða AM-merkjum, en með DRM fá þeir betri tengingu við upplýsingaveitur. Hlustendur í nýjum bílum hafa haft jákvæða reynslu af DRM móttöku, þar sem það gerir þeim kleift að nálgast rásir sem þeir höfðu ekki áður.
Innleiðing DRM í Indlandi hefur verið árangursrík og sýnir fram á mikla möguleika staðalsins. Þó að nokkrar áskoranir séu til staðar, hefur staðallinn skilað betri útvarpsþjónustu fyrir stóran hluta landsins á hagkvæman og sjálfbæran hátt. Indland er þannig orðið að fyrirmynd fyrir önnur lönd sem vilja nýta sér DRM.
Ragnar Geir Brynjólfsson, 9.1.2025 kl. 06:56
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.