Fræðileg sniðganga hjálpar engum

„Ég er kona, ég er kristin og ég er arabísk. Ég get ekki verið neitt annað en þetta allt í einu. Og það er ekki veikleiki – heldur styrkur,“ sagði Mouna Maroun eftir að hún var skipuð rektor Háskólans í Haifa. Í fyrsta sinn í Ísrael gegnir kristinn arabi slíku embætti. Raddir eins og hennar — sem tala fyrir samkennd, félagslegum hreyfanleika og gagnrýninni hugsun í stað átakastjórnmála — eru nauðsynlegar í samfélagi undir þrýstingi.

Haifa er þriðja stærsta borg landsins, staðsett við Miðjarðarhaf, við rætur Karmelfjalls. Haifa er mikilvæg höfn, iðnaðarborg og menntasetur. Borgin er jafnframt þekkt fyrir trúarlega og menningarlega fjölbreytni – þar búa gyðingar, múslimar, kristnir, drúsar og bahá’íar, og hún er oft nefnd ein friðsælusta fjölmenningarborg Ísraels. 

Að halda í mannúð

Maroun segist sem ísraelskur arabi hafa „samúð með báðum hliðum“ í átökunum á Gaza.  „Þú þarft ekki að vera gyðingur til að skelfast yfir því sem gerðist 7. október,“ segir hún.  „Og þú þarft ekki að vera arabi til að skelfast yfir mannúðarástandinu í Gaza.“ Það að vera manneskja, segir hún, felur í sér að „hafa samkennd með fórnarlömbum beggja.“

 

Konur sem leiðtogar umbreytingar

Sem rektor við opinberan háskóla verður Maroun fyrirmynd og rödd sem getur haft víðtæk áhrif. Um 45% nemenda í Háskólanum í Haifa eru arabískir borgarar, og hún sér hlutverk skólans í ljósi þess: sem hreyfiafl félagslegs réttlætis og framdráttar fyrir minnihlutahópa.

 

Því tekur hún afstöðu gegn þeirri sniðgöngu sem sumir erlendir háskólar hafa gripið til, með því að slíta tengsl við ísraelska fræðastofnanir vegna hernaðarátaka í Gaza.  „Sniðganga hjálpar engum,“ segir hún. „Sérstaklega ekki fræðileg sniðganga, því ísraelskur fræðiheimur er að gera ótrúlega hluti til að styrkja Araba og auka félagslegan hreyfanleika þeirra.“ Þvert á móti telur hún að samstarf og samtal sé leiðin áfram:  „Erlendir háskólar ættu að eiga beint samstarf við ísraelska háskóla – til að styrkja frjálslyndu öflin innan samfélagsins.“

 

Heimild: [Vatican News – Election of first Arab rector a ‘message of hope’ for Israel](https://www.vaticannews.va/en/world/news/2025-04/mouna-maroun-first-arab-rector-haifa-gaza-conflict-church.html)

 

Athugasemdir

[FORNLEIFUR, 15.4.2025 kl. 06:06]

Góð grein (í Vatican News) og þakkir fyrir að þýða hana og kynna; En ranglega er greint frá í greininni frá Vatikaninu. Marónítar eru ekki sérlega fjölmennir í fæðingabæ rektorsins, Isfiya. Marónítar eru kristinn sértrúarsöfnuður araba, sem varð til þegar á 4.-5. öld). Langfjölmennasti trúarhópurinn í fæðingabæ rektorsins eru drúsar (yfir 70%). Þetta var vitaskuld smáatriði, en skiptir miklu máli, t.d. fyrir uppeldi Mounu Maroun.

[FORNLEIFUR, 15.4.2025 kl. 06:18]

Sem Maróníti, veit rektorinn í Haifa örugglega vel, að afstaða þeirra gagnvart múslímskum ættmennum sínum á sér frekar ljóta sögu. En batnandi manni er best að lifa.

[Ragnar Geir Brynjólfsson, 15.4.2025 kl. 07:14]

Dr. Vilhjálmur takk fyrir innlitið, vandaðar og málefnalegar athugasemdir. Leiðréttingin varðandi trúarlegt landslag í Isfiya er gagnleg og setur uppvöxt Mounu Maroun í skýrara samhengi.

Varðandi sögu Maróníta og sambúð þeirra við nágranna sína, þá tek ég undir að þar er margt flókið og ekki allt óumdeilt. Þó held ég að mikilvægt sé að gæta varfærni í slíkum alhæfingum, því eins og þú veist betur en flestir hafa allir helstu hópar í Mið-Austurlöndum staðið í átökum sem skilja eftir sárar minningar og ákall um ábyrgð.

Einmitt þess vegna er svo merkilegt að heyra Maroun tala af því hugrekki, hreinskilni og mannúð sem hún gerir. Hún forðast ásakanir en kallar eftir samkennd með öllum fórnarlömbum. Það er rödd sem á erindi, ekki síst í ljósi þeirrar sögulegu mótsagnar sem hún er fulltúi fyrir.